Menu strony
Strona główna
Wiadomości
Nasza szkoła
Historia
Galeria
Filmy
Download
Księga gości
Forum
Albumy
Kontakt
Czytnik RSS
Wyszukiwarka
Dziennik elektroniczny

Kontakt

Dyrektor Szkoły
Alicja Szynal

tel. (16) 631 15 67
splubliniec@wp.pl 


Kalendarz

Administrator

spnowylubliniec@gmail.com

 

Historia miejscowości


Wieś Nowy Lubliniec została założona w 1569 roku przez Jerzego Jazłowieckiego z Buczacza, hetmana wielkiego koronnego, starostę lubaczowskiego. Położona jest przy drodze z Cieszanowa do Tarnogrodu na prawym brzegu rzeki Wirowej, naprzeciwko Starego Lublińca.

W 1571 roku Jerzy Jazłowiecki zadbał o wystawienie cerkwi i nadał jej półłanowe uposażenie. Dokument erekcyjny cerkwi został zatwierdzony 2 marca 1615 roku przez króla Zygmunta III Wazę. W 1590 roku otrzymał przywileje królewskie.

W 1736 roku August II dekretem potwierdził powinności mieszkańców Lublińca Nowego "z łanu jednego pańszczyzny dni 2 na tydzień robić od wschodu do zachodu, w południe na odpoczynek bydła godzin 2 wolne mając, naznacza, i aby do większej powinności pociągani nie byli zaleca. Poddani lublinieccy wedle postanowienia tego pilnie i wcześnie mają roboty odpracować. Dla czeladzi gromadzkiej ostrzega, aby onym w robotach dwór ciężkości nie czynił, bicia surowego nie wszczynał, dla nieposłusznych zaś i niedbałych kary zażyć nie broni. Na podwody jadącym, ile dni zabawią, tyle wytrącać naznacza, stróże sześciu koleją odprawiać postanawia, ale i ta za dzień poczytana być ma. Czynszu z łanu po groszy 24 płacić, dań miodową od barci w lasach proporcyjonalną miodem nie pieniędzmi stanowi, a na robienie tych barci lasów starosta im bronić nie powinien i aby ścinane nie były ostrzega. Roboty, które za łany wybranieckie gromady zastępowały, albo pieniędzmi opłacały, od tego wolnymi czyni. W dawaniu kur, jajec i innych powinności według starego zwyczaju i dawnych inwentarzów nakazuje".

W 1748 roku, dzięki zabiegom Jerzego Wandalina Mniszcha marszałka wielkiego koronnego, starosty lubaczowskiego, August III Sas zmniejszył wymiar powinności lublinieckim wybrańcom.
Nowy Lubliniec jako wieś królewska była w posiadaniu starostów, ale w ciągu XVI i XVII wieku często był dodatkowo wydzierżawiany. W 1578 roku arendarzem (dzierżawcą) był wójt potylicki Grzegorz Bronowski. W XVII wieku wieś dzierżawili Franciszek Jaworski, Jarosz Badowski, Jan Bębnowski i Jan Komorowski.

Nowy i Stary Lubliniec w XVI i XVII wieku tworzyły jeden z większych ośrodków osadniczych w granicach woj. bełskiego. W 1630 r. obydwie wsie opłaciły podymne, łącznie od 154 domów. Wielkość ta charakteryzowała w tym czasie mniejsze miasta woj. bełskiego. Należy jednak wspomnieć, że ową powinność opłacono z domów ocalałych po najeździe tatarskim w 1629 roku.

Podczas kolejnego najazdu 1672 roku Tatarzy spalili cerkiew w Nowym Lublińcu. Pożogę przetrwała ikona Matki Boskiej, która od tej pory była otaczana przez mieszkańców wielką czcią. Kolejną cerkiew ufundował świaszczennik (duchowny kościoła prawosławnego) Jan Skoteński w 1676 roku.

Na początku XVIII wieku Nowy Lubliniec był rozległą wsią z licznymi przysiółkami i grupami domów, z których większe nosiły nazwy Dąbrówka, Dubiny, Kutnie, Ostrówka, Sigły, Tepiły, Żary, Oblas, Kaczmarzaki, Łuczkowy, Werezdie i Zakop.

Około 1789 roku cerkwi w Nowym Lublińcu podporządkowano jako filię cerkiew w Starym Lublińcu.
Mieszkańcy wsi oprócz rolnictwa zajmowali się kuśnierstwem, kowalstwem, gonciarstwem, bartnictwem i tkactwem.

Po pierwszym rozbiorze Polski dobra lublinieckie przeszły na własność rządu austriackiego, lecz pozostawały jeszcze w posiadaniu dożywotników (osób dzierżawiących grunty do końca życia).
Nowy Lubliniec należał wówczas do Jerzego Mniszcha, który zmarł w 1778 roku. 15 października 1778 roku rząd austriacki przejął wieś we własną administrację. Nowy Lubliniec znalazł się w cyrkule bełskim, późniejszym żółkiewskim.

W 1799 roku Nowy Lubliniec liczył 202 domy a liczba ludności wynosiła 1231 osób w tym 1214 chrześcijan i 17 Żydów. 26 października 1818 roku drogą licytacji wieś nabył baron Brunicki. Po 1841 roku do początku XX wieku wsie były własnością Piotra s. Hermana, Zdzisława s. Jana baronów Branickich później Parnasów. W 1848 roku w Nowym Lublińcu istniała jednoklasowa szkoła. Przy parafii greckokatolickiej działała czytelnia Towarzystwa "Proświta". W XIX i XX wieku we wsi funkcjonowała karczma, domy zajezdne, młyn wodny, gorzelnia, folusz i stawy hodowlane.

W czasie walk narodowowyzwoleńczych w 1863 roku pod Kobylanką leżącą w lasach przylegających do Nowego Lublińca, oddział powstańczy generała Antoniego Jeziorańskiego stoczył zwycięskie walki z oddziałami rosyjskimi. Do pierwszego starcia doszło 1 maja, kolejne starcie miało miejsce 6 maja. Na czele wojsk rosyjskich stał pułkownik Miednikow. Rosjanie stracili około 150 żołnierzy. Oddział Jeziorańskiego stracił 69 powstańców, wielu było rannych. Dla rannych powstańców zorganizowano w Cieszanowie szpital. W 1913 roku w 50 rocznicę walk pod Kobylanką w miejscu bitwy odsłonięto pomnik ku czci poległych powstańców.

W 1908 roku w Nowym Lublińcu wzniesiono murowaną cerkiew greckokatolicką pw. Przemienienia Pańskiego. W 1909 r. w miejscowości działała kasa Reiffeisena, którą zarządzał paroch (proboszcz parafii greckokatolickiej) Seweryn Metella. 13 listopada 1918 roku Polacy toczyli ciężkie boje z Ukraińcami o przynależność Nowego Lublińca do Polski.

W okresie międzywojennym znaczną część wsi zajmował folwark o powierzchni 525 ha, a centralną jego częścią był dwór. Oprócz apartamentów właściciela wsi Emila Parnasa (doktora prawa, członka Rady Nadzorczej Wiedeńskiego Banku Związkowego i członka Krajowego Związku Producentów Ropy Naftowej we Lwowie), na terenie dworu istniały zabudowania gospodarcze, spichlerz, gorzelnia oraz domy zarządców.

We wrześniu 1939 roku Lubliniec został zajęty przez Niemców. Na mocy układów politycznych zawartych pomiędzy ZSRR i III Rzeszą Nowy Lubliniec znalazł się pod okupacją niemiecką. W Nowym Lublińcu powstał przejściowy obóz pracy dla Żydów, który istniał do końca 1940 roku. Od 1944 roku w lasach lublinieckich i na terenie Nowego Lublińca działały sotnie UPA z kurenia "Żeleźniaka" (Jana Szpontaka).
Działalność band została przerwana dopiero w 1947 roku w wyniku przeprowadzenia akcji "Wisła". 4 maja 1947 roku wysiedlono Ukraińców ze Starego Lublińca a 5 maja tegoż roku z Nowego Lublińca. Na ziemie opuszczone przez ludność ukraińską zaczęła przyjeżdżać ludność powiatu niskiego, leżajskiego, mieleckiego, brzeskiego. Osiedlili się tu także byli mieszkańcy wsi Rudka oraz mieszkańcy przeludnionej pobliskiej Rudy Różanieckiej, powrócili także Polacy dawni mieszkańcy wsi. Powoli zaczęto organizować życie polityczne i kulturalne. Zagospodarowywano ziemię, wznoszono nowe domy. Według danych z 1949 roku rolnicy z Nowego Lublińca gospodarowali na obszarze 376 ha a liczba ludności wynosiła 298 osób.

W 1949 roku powstała w Nowym Lublińcu Ochotnicza Straż Pożarna, której pierwszym komendantem został Jan Olko. W połowie 1949 roku powstała Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna im. Adama Mickiewicza, jej przewodniczącym został Julian Chowaniec. Od początku 1949 roku w Nowym Lublińcu funkcjonowała biblioteka publiczna, urząd pocztowy, a wcześniej sklep.

W 1950 roku na gruntach Nowego i Starego Lublińca utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne. Zgodnie z ustawą z dnia 20 marca 1950 roku o terenowych organach jednolitej władzy państwowej w Nowym Lublińcu powołano 25 września 1954 roku Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej, które istniało do 31 grudnia 1972 roku. Przewodniczącymi Rady w kolejności byli: Julian Chowaniec, Stanisław Kielar i Franciszek Ważny.

Życie mieszkańców ułatwiło doprowadzenie do wsi w 1954 roku prądu elektrycznego. W roku 1961 utworzono Kółko Rolnicze, którego prezesem został Stanisław Kielar. W latach 1962 - 1966 przebudowano drogę łączącą Lubliniec z Cieszanowem i Tarnogrodem. Ułożono na niej nawierzchnię asfaltową. W latach 1962 - 1963 wojsko z formacji Obrony Terytorialnej Kraju dokonało melioracji gruntów pegerowskich Nowego, a w latach 1964 – 1967 Starego Lublińca. W 1970 roku na rzece Wirowej w Starym Lublińcu oddano do użytku zbiornik wodny o powierzchni 40 ha i pojemności użytkowej 425 tys. m2W latach 1984 – 1985 przeprowadzono regulację rzeki Wirowej, a w 1986 – 1990 zmelioryzowano w Nowym i Starym Lublińcu ogółem 1080 ha użytków rolnych.

W latach 1954 - 1972 istniała gromada Nowy Lubliniec. W wyniku reformy administracyjnej od 1 stycznia 1973 roku Nowy Lubliniec wszedł w skład gminy Cieszanów.

W 1947 roku utworzono szkołę podstawową, której w późniejszym okresie podlegały trzy czteroklasowe szkoły filialne (w Starym Lublińcu wsi i obydwu PGR - ach). Nauczycielami kierującymi szkołą byli kolejno Stanisław Ciećkiewicz, Bolesław Szczygielski, Anna Fic i Julian Krzaczyński. Od 1953 do 1975 roku dyrektorem szkoły był Jan Zimny, a od 1975 roku do 2006 Zbigniew Wróbel. Obecnie funkcję dyrektora pełni Alicja Szynal.

W latach 1975 – 1983 przeprowadzono gruntowny remont budynku szkolnego. Wymieniono pokrycie dachowe, stolarkę, zainstalowano centralne ogrzewanie i kanalizację, adaptowano na potrzeby szkoły pomieszczenia mieszkalne, utwardzono podwórko rekreacyjne, zasadzono krzewy ozdobne i wykonano elewację zewnętrzną budynku. W 1987 roku rozpoczęto rozbudowę istniejącej szkoły. 3 stycznia 1994 roku rozpoczęła się nauka w nowo wybudowanym budynku szkolnym, którego poświęcenia w dniu 21 sierpnia tegoż roku dokonał ksiądz biskup Jan Śrutwa. We wrześniu 2001 roku przekazano młodzieży szkolnej halę sportową. Przez dwa lata (1.09.2001 – 31.08.2003) uczniowie po ukończeniu szóstej klasy szkoły podstawowej uczęszczali do gimnazjum w Cieszanowie – Nowym Siole. W dniu 1.09.2003 roku w Nowym Lublińcu powstał Zespół Szkół Publicznych, w skład którego wchodziła Szkoła Podstawowa i Gimnazjum. W 2018 r. szkoła kolejny raz przeszła gruntowny remont. Obecna nazwa placówki to Zespół Szkolno-Przedszkolny w Nowym Lublińcu.


admin, 15-09-2008, odsłon: 8321
Komentarze

Debbie Deneka (22-02-2022, 03:01:22)
Beautiful writeup and sad history. My grandfather and his family (Deneka/Kuzina) left the village in 1913 to immigrate to Canada. Grateful for the history provided.

Dodaj komentarz
Twoje imie i nazwisko:

Wpisz komentarz:


Przepisz kod zabezpieczający:



Zdalne nauczanie

Nasza szkoła


Adres

Zespół Szkolno-Przedszkolny

w Nowym Lublińcu

Nowy Lubliniec 75

37-611 Cieszanów

tel. (16) 631 15 67

splubliniec@wp.pl 

Facebook

Linki

Urząd  Miasta i Gminy 
w Cieszanowie
 

Kuratorium Oświaty 
w Rzeszowie

 Ministerstwo Edukacji Narodowej

Okręgowa Komisja Egzaminacyjna 
w Krakowie

Miasto Lubaczów

  Powiat Lubaczowski

Pogoda

booked.net

Galeria


Konto użytkownika
Witaj,
nie jesteś zalogowany.

Zaloguj się
Generowanie strony [s]: 0.0147
Zapytania SQL: 21
© Copyright 2020